Skip to main content

มรรค​ ๕

[๘๑] มรรคมีองค์​ ๕​ในสมัยนั้น เป็นไฉน?
     สัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปปะ
สัมมาวายามะ สัมมาสติ สัมมาสมาธิ

[๓๕]​ สัมมาทิฏฐิ มีในสมัยนั้น เป็นไฉน?    ปัญญา กิริยาที่รู้ชัด ความวิจัย
ความเลือกสรร ความวิจัยธรรม
ความกำหนดหมาย​ ความเข้าไปกำหนด
ความเข้าไปกำหนดเฉพาะ ภาวะที่รู้
ภาวะที่ฉลาด ภาวะที่รู้ละเอียด
ความรู้แจ่มแจ้ง ความค้นคิด ความใคร่ครวญ ปัญญาเหมือนแผ่นดิน
ปัญญาเครื่องทำลายกิเลส
ปัญญาเครื่องนำทาง ความเห็นแจ้ง ความรู้ชัด ปัญญาเหมือนปฏัก ปัญญา ปัญญินทรีย์ ปัญญาพละปัญญาเหมือนศาตรา
ปัญญาเหมือนปราสาท ความสว่างคือปัญญา แสงสว่างคือปัญญา ปัญญาเหมือนประทีป ปัญญาเหมือนดวงแก้ว ความไม่หลง
ความวิจัยธรรม ความเห็นชอบ
ในสมัยนั้นอันใด
นี้ชื่อว่า สัมมาทิฏฐิ มีในสมัยนั้น.
[๓๖] สัมมาสังกัปปะ มีในสมัยนั้น เป็นไฉน?
ความตรึก ความตรึกอย่างแรง ความดำริ ความที่จิตแนบอยู่ในอารมณ์ ความที่จิต
แนบสนิทอยู่ในอารมณ์ ความยกจิตขึ้นสู่อารมณ์ ความดำริชอบ ในสมัยนั้น อันใด
นี้ชื่อว่า​ สัมมาสังกัปปะ มีในสมัยนั้น.
[๓๗] สัมมาวายามะ มีในสมัยนั้น เป็นไฉน?
 การปรารภความเพียรทางใจ
ความขะมักเขม้น ความบากบั่น ความตั้งหน้า ความพยายาม​ ความอุตสาหะ ความทนทาน ความเข้มแข็ง ความหมั่น ความก้าวไปอย่างไม่ท้อถอย ความไม่ทอดทิ้งฉันทะ ความไม่ทอดทิ้งธุระ ความประคับประคองธุระ วิริยะ
วิริยินทรีย์ วิริยพละ
ความพยายามชอบ ในสมัยนั้น อันใด
นี้ชื่อว่า สัมมาวายามะ มีในสมัยนั้น.
[๓๘]  สัมมาสติ มีในสมัยนั้น เป็นไฉน?
     สติ ความตามระลึก ความหวนระลึก
สติ กิริยาที่ระลึก ความทรงจำ
ความไม่เลื่อนลอยความไม่ลืม
สติ สตินทรีย์ สติพละ ความระลึกชอบ
 ในสมัยนั้น อันใด
นี้ชื่อว่า สัมมาสติ​ มีในสมัยนั้น.
 [๓๙] สัมมาสมาธิ ในสมัยนั้น เป็นไฉน?
     ความตั้งอยู่แห่งจิต ความดำรงอยู่แห่งจิต ความมั่นอยู่แห่งจิต ความไม่ส่ายไปแห่งจิต
ความไม่ฟุ้งซ่านแห่งจิต ภาวะที่จิตไม่ส่ายไป ความสงบแห่งจิต สมาธินทรีย์ สมาธิพละ ความตั้งจิตไว้ชอบ ในสมัยนั้น อันใด
 นี้ชื่อว่า สัมมาสมาธิ มีในสมัยนั้น.
สภาวธรรมนี้ชื่อว่า มรรคมีองค์ ๕
 มีในสมัยนั้น.